สำหรับคนที่อาศัยอยู่ในเขตร้อนชื้น หิมะถือเป็นสิ่งที่สวยงามและต้องไปชมสักครั้งในชีวิต โดยเฉพาะทิวทัศน์หิมะฮอกไกโดที่ทุกคนใฝ่ฝัน แต่สำหรับคนท้องถิ่น หิมะก็แฝงความอันตรายอยู่ไม่น้อย ต่อไปนี้จะสรุปความรู้ที่จำเป็นช่วงฤดูหิมะที่ฮอกไกโด โดยวิเคราะห์ถนนน้ำแข็งอันตราย 3 แบบและวิธีการเดิน 2 แบบ ถ้าอยากกลับจากดินแดนหิมะอย่างปลอดภัย รีบบันทึกบทความนี้ไว้เลย!
เมื่อเที่ยวฮอกไกโดในฤดูหนาว อย่าลืมระวังอันตรายที่ซ่อนอยู่หลังความสวยงามของหิมะที่มาภาพ: photo AC
ไม่ใช่ทุกที่ในฮอกไกโดจะมีหิมะตกหนัก! ปริมาณหิมะแต่ละพื้นที่ต่างกันได้ถึง 10 เท่า
ฮอกไกโดเป็นเกาะที่ล้อมรอบด้วยทะเล มีเทือกเขาไดเซ็ทสึซังและเทือกเขาฮิดาเกะ เนื่องจากสภาพภูมิประเทศที่ซับซ้อน ทำให้สภาพอากาศของฮอกไกโดนั้นอธิบายยากเช่นกัน แต่โดยทั่วไปสภาพอากาศในฤดูหนาวสามารถแบ่งได้เป็น 3 เขตใหญ่ คือ "ทะเลญี่ปุ่น" "ทะเลโอค็อตสค์" และ "มหาสมุทรแปซิฟิก" บริเวณใกล้ทะเลญี่ปุ่น อย่าง โอตารุ, ซัปโปโรมักจะมีเมฆมาก และมีหิมะตกเกือบทุกวัน ส่วนพื้นที่ใกล้มหาสมุทรแปซิฟิกในแถบโดโทะ เช่น โทคาจิที่ขึ้นชื่อด้านอุตสาหกรรมนม ช่วงฤดูหนาวมักจะมีท้องฟ้าแจ่มใส จนถูกเรียกว่า "โทคาจิแจ่มใส" ส่วนเมืองโมมเบทสึและอะบาชิริที่อยู่ทางเหนือติดทะเลโอค็อตสค์จะมีสภาพอากาศกลางๆ คล้ายกับทั้งสองแบบนี้
สภาพอากาศของฮอกไกโดที่ล้อมรอบด้วยทะเลได้รับอิทธิพลจากทะเลญี่ปุ่น ทะเลโอค็อตสค์ และมหาสมุทรแปซิฟิกที่มาภาพ: Japan Meteorological Agency
ฮอกไกโดที่มีพื้นที่ 22% ของประเทศญี่ปุ่น มีปริมาณและจำนวนวันที่หิมะตกแตกต่างกันไปตามอิทธิพลของทะเลและภูมิประเทศข้างต้น จากการวิเคราะห์ค่าเฉลี่ย 30 ปีที่ผ่านมา พบว่าเมืองโฮโรคาไนโจในโดโฮคุมีปริมาณหิมะสะสมมากที่สุดที่ 1,348 เซนติเมตร ส่วนเมืองที่น้อยที่สุด คือ เมืองโทมาโคไมในโดโอที่มีปริมาณหิมะสะสม 138 เซนติเมตร ต่างกันเกือบ 10 เท่า ช่วงเดือนมกราคมถึงมีนาคมที่มีหิมะตกมากที่สุด เมืองใหญ่ อย่าง ซัปโปโร, อาซาฮิคาวะ, ฮาโกดาเตะ มีหิมะตกเกือบทุกวัน แต่ก็มีบางพื้นที่ อย่าง คุชิโระในโดโทะที่มีหิมะตกเฉลี่ยเพียง 70 วัน น้อยกว่านากาโนะเสียอีก และเนื่องจากคุ้นเคยกับสภาพอากาศที่มีหิมะตก รถกวาดหิมะจึงออกปฏิบัติงานทุกวัน ทำให้สภาพถนนช่วงฤดูหนาวของฮอกไกโดนั้นดีกว่าจังหวัดอื่นๆ ในภูมิภาคโทโฮคุ อย่าง นีงาตะหรืออาโอโมริ
หิมะปุยนุ่มของญี่ปุ่นที่ดึงดูดนักสกีจากทั่วโลก
รู้หรือไม่ว่าหิมะเกิดขึ้นได้อย่างไร? น้ำจากพื้นดินและทะเลระเหยกลายเป็นเมฆ เมื่อไอน้ำในเมฆเจอกับอุณหภูมิต่ำบนท้องฟ้า ไอน้ำจะก่อตัวเป็นผลึกน้ำแข็ง ผลึกน้ำแข็งเหล่านี้จะเชื่อมต่อและเติบโตกับผลึกอื่นๆ แล้วตกลงมาเป็นเกล็ดหิมะที่เรารู้จักกันนั่นเอง แม้จะเป็นหิมะสีขาวเหมือนกัน แต่ปริมาณความชื้นจะส่งผลต่อคุณภาพของหิมะ เช่น หิมะที่ตกในจังหวัด อิชิคาวะและโทยามะ ส่วนใหญ่เกิดจากความชื้นที่มาจากทะเลญี่ปุ่น ทำให้หิมะมีความชื้นสูง และมักจะเป็นหิมะที่หนักและชื้น
ทิวทัศน์หิมะที่สวนเคนโรคุเอน เมืองคานาซาวะ จังหวัดอิชิคาวะที่มาภาพ: photo AC
เนื่องจากฮอกไกโดอยู่ในละติจูดที่สูงกว่า อากาศจึงมีความชื้นต่ำตั้งแต่แรก ทำให้ผลึกน้ำแข็งไม่สามารถรวมตัวกันเป็นหิมะที่หนักได้ แต่จะตกลงมาเป็นหิมะละเอียดนุ่มที่เรียกว่า "หิมะปุยญี่ปุ่น (JAPOW)" หิมะปุยมีคุณสมบัติเบา เมื่อตกลงบนตัวสามารถปัดออกได้ง่ายและไม่ค่อยทำให้เสื้อผ้าเปียก ดังนั้นเวลาเที่ยวฮอกไกโด แม้หิมะจะตก ก็ไม่ต้องกังวลถ้าลืมพกร่ม ฮอกไกโดมีหิมะคุณภาพดี โดยเฉพาะที่ นิเซโกะ (ชินเซโกะ) ที่ขึ้นชื่อด้านหิมะปุยคุณภาพเยี่ยม ว่ากันว่าการเล่นสกีบนหิมะปุยจะให้ความรู้สึกเหมือนลอยตัวอยู่ในอากาศ เนื่องจากเหตุผลนี้ จึงทำให้นิเซโกะสามารถดึงดูดนักสกีทั้งในและต่างประเทศได้ทุกปี จนกลายเป็นสวรรค์ของนักสกีที่ทั่วโลกต่างอิจฉา!
หิมะปุยที่มีความชื้นต่ำจะละเอียดนุ่ม ไม่ค่อยจับตัวบนกิ่งไม้ที่มาภาพ: photo AC
หิมะปุยที่นิเซโกะได้รับความนิยมจากนักสกีทั่วโลกที่มาภาพ: สมาคมการท่องเที่ยวนิเซโกะ
ถนนน้ำแข็งที่แม้แต่ชาวฮอกไกโดยังขยาด! 3 ระดับอันตราย หากเจอระดับสูงสุดให้หลีกเลี่ยงทันที
แม้ว่าหิมะจะเป็นสิ่งที่ดูโรแมนติก แต่ถนนหลังหิมะตกนั้นอันตรายมาก เมื่อหิมะละลายและน้ำที่ละลายกลายเป็นน้ำแข็งอีกครั้ง จะทำให้พื้นผิวถนนลื่น จำเป็นต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ โดยเฉพาะสิ่งที่แม้แต่ชาวฮอกไกโดยังขยาด อย่าง "ไอซ์บาห์น" (アイスバーン) ซึ่งมาจากคำว่า ICE (น้ำแข็ง) ในภาษาอังกฤษ และ Bahn (ถนน) ในภาษาเยอรมัน รวมกันแปลว่า "ถนนน้ำแข็ง"
ถนนน้ำแข็งที่แม้แต่ชาวฮอกไกโดยังขยาด!ที่มาภาพ: Daiya Distribution Center
ถนนน้ำแข็งมักเกิดขึ้นเมื่อน้ำฝนหรือน้ำจากหิมะละลายที่ตกค้างบนถนน และพบกับอุณหภูมิต่ำ จนกลายเป็นน้ำแข็งลื่น ตอนที่หิมะตก พื้นถนนจะมีหิมะสีขาวทำให้มองเห็นได้ง่าย แต่เมื่อหิมะละลายแล้วกลายเป็นน้ำแข็ง จะดูเหมือนถนนเปียกๆ ทำให้ผู้ใช้ถนนมักลดความระมัดระวังลง แต่ความจริงแล้ว ถนนได้กลายเป็นลานสเก็ตขนาดใหญ่ หากขับรถไม่ระวังอาจเกิดอุบัติเหตุลื่นไถล หรือล้มกระแทก กรณีร้ายแรงอาจถึงขั้นเสียชีวิต ต่อไปนี้จะแนะนำ ถนนน้ำแข็งอันตราย 3 ระดับ หากเจอต้องเพิ่มความระมัดระวังขึ้น เพื่อหลีกเลี่ยงอันตรายที่อาจเกิดขึ้น!
น้ำแข็งระดับ 2 (ถนนหิมะอัด) ลื่นแต่ยังรับมือได้ / ระดับอันตราย★☆☆
เมื่อหิมะเริ่มตก ไม่นานก็จะเกิดน้ำแข็งระดับ 2 หรือ "ถนนหิมะอัด" ขึ้น สภาพนี้เกิดจากหิมะที่ทับถมบนถนนถูกรถและคนเดินเหยียบย่ำจนแน่น จะเห็นรอยล้อรถบนพื้นคล้ายไอศกรีมแซนด์วิช ชั้นล่างสุดเป็นหิมะที่กลายเป็นน้ำแข็ง ส่วนด้านบนมีหิมะร่วนปกคลุม พบได้บ่อยที่ทางม้าลายหรือทางเท้าที่รถกวาดหิมะผ่าน แม้จะลื่นแต่โดยรวมยังปลอดภัย แค่เดินให้ถูกวิธีและรักษาการทรงตัวก็ไม่น่าจะลื่นล้ม
น้ำแข็งระดับ 2 (ถนนหิมะอัด) ลื่นแต่ยังรับมือได้ ที่มาภาพ: Daiya Distribution Center
น้ำแข็งระดับ 1 (ถนนหิมะอัดขั้นกว่า) ต้องระวังอย่างมาก / ระดับอันตราย★★☆
เมื่อน้ำแข็งระดับ 2 พัฒนาต่อไป จะกลายเป็นน้ำแข็งระดับ 1 หรือ "ถนนหิมะอัดขั้นกว่า" ที่อันตรายมากขึ้น เมื่อหิมะถูกรถและคนเดินเหยียบย่ำต่อเนื่อง เศษสิ่งสกปรกที่ตกค้างทำให้น้ำแข็งมีสีดำสกปรก มองดูเหมือนถนนธรรมดา แต่ความจริงเป็นน้ำแข็งทั้งหมด การเดินบนนี้อันตรายเหมือนเดินเท้าเปล่าบนลานสเก็ต เพราะมีเม็ดทรายและหินปนอยู่ในน้ำแข็ง ถ้าลื่นล้มแล้วเอามือยันพื้นอาจบาดเจ็บได้ หากเป็นบริเวณตัวเมือง อาจสังเกตได้ง่ายจากสีที่เปลี่ยนไป แต่บริเวณชานเมืองน้ำแข็งจะสะอาดกว่า ทำให้สังเกตยากขึ้น จึงต้องระวังเป็นพิเศษ!
น้ำแข็งระดับ 1 (ถนนหิมะอัดขั้นกว่า) อันตรายกว่าระดับ 2 เพราะดูเหมือนถนนทั่วไป ทำให้คนมักจะประมาทที่มาภาพ: grape
น้ำแข็งชั้นดี วิธีที่ดีที่สุด คือ หลีกเลี่ยง / ระดับอันตราย ★★★
ผู้ที่อาศัยอยู่ในประเทศที่มีหิมะเป็นเวลานานต่างรู้ดีว่า ช่วงเวลาที่อันตรายที่สุดไม่ใช่ตอนที่หิมะตก แต่เป็นช่วงที่หิมะเริ่มละลาย เมื่อถนนกลายเป็นน้ำแข็งและมีหิมะตกลงมาอีกเล็กน้อย ทำให้พื้นผิวดูเหมือนหิมะใหม่ แต่จริงๆ แล้วใต้ผิวหน้ามีน้ำแข็งที่ลื่นมาก เมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้นชั่วคราว หิมะใหม่เริ่มละลาย จนกลายเป็นเกล็ดหิมะละเอียด อย่าง น้ำแข็งชั้นดีที่อันตรายที่สุด ผิวหน้าที่เป็นเกล็ดหิมะละเอียดนั้นมีคุณสมบัติลื่น ถ้าติดพื้นรองเท้าจะทำให้ลื่นมากขึ้นเป็นสองเท่า แม้แต่ชาวฮอกไกโดที่ชำนาญยังบอกว่า วิธีที่ถูกต้องที่สุด คือ การหลีกเลี่ยงเมื่อเจอสภาพแบบนี้
หากเจอน้ำแข็งชั้นดี แนะนำให้หลีกเลี่ยง อย่าฝืนเดินผ่านที่มาภาพ：grape
เคล็ดลับการเดินบนหิมะ "รักษาสมดุล ก้าวสั้นๆ ใจเย็นๆ ค่อยๆ เดิน"
สิ่งที่น่ากลัวที่สุดเมื่อเจอ "ถนนน้ำแข็ง" คือ การเสียการทรงตัว คุณมาเอฮาระ ชาวฮอกไกโดกล่าวว่า "ย่อตัวลงให้จุดศูนย์ถ่วงต่ำ ก้าวสั้นๆ เดินช้าๆ ควบคุมแรงลื่นไถลให้อยู่ในระดับที่ไม่ล้ม" เป็นวิธีการเดินที่ปลอดภัยที่สุด จากการทดลองของเขาพบว่า "การเดินแบบเพนกวินไถลน้ำแข็ง" และ "การเดินแบบสวนสนาม" มีประสิทธิภาพมากที่สุด แน่นอนว่าวิธีที่ดีที่สุด คือ หลีกเลี่ยงการเดินบนน้ำแข็ง ถนน หรือกลางแจ้ง ควรเลือกใช้ทางเดินใต้ดินเมื่อออกไปข้างนอก
วิธีเดินแบบเพนกวินไถลน้ำแข็ง: เดินโดยให้เท้าทั้งสองข้างแนบพื้น
อย่างชื่อบอก "การเดินแบบเพนกวินไถลน้ำแข็ง" คือ การเดินโดยให้เท้าทั้งสองข้างแนบพื้นไปข้างหน้า เพราะตอนที่ยกขาข้างหนึ่งขึ้นหรือกำลังจะวางเท้าลงเป็นจังหวะที่อันตรายที่สุด ดังนั้นการให้เท้าทั้งสองข้างแนบกับพื้น แล้วไถลไปข้างหน้าจะช่วยให้ทรงตัวและป้องกันการล้มได้มากกว่า
วิธีเดินแบบสวนสนาม: ควบคุมระยะการเคลื่อนที่ให้น้อยที่สุด
"การเดินแบบสวนสนาม" คือ การเดินโดยยกขาขึ้น-ลงในมุม 90 องศา ทำให้เท้าที่เหยียบลงพื้นนั้นอยู่ในแนวดิ่งไม่กระจายไปด้านข้าง จึงช่วยรักษาสมดุลและป้องกันการลื่นล้มจากการเสียการทรงตัวได้ดี
ห้ามใส่รองเท้ากีฬา! ต้องเตรียมหมวกไหมพรม ถุงมือ และบูทกันลื่นให้ครบ
ต้องเตรียมหมวกไหมพรม ถุงมือ ผ้าพันคอ เสื้อกันหนาวหนา และที่สำคัญที่สุด คือ บูทกันลื่นที่มาภาพ: catchy.
แม้แต่คนที่อาศัยอยู่ในฮอกไกโดมาตั้งแต่เด็ก ทุกฤดูหนาวก็อาจล้มประมาณ 1-2 ครั้ง เพื่อลดความรุนแรงเมื่อล้ม การเลือกเครื่องแต่งกายและอุปกรณ์เสริม จึงต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ สิ่งสำคัญในการเลือกเครื่องแต่งกายส่วนบน คือ หมวกแบบที่ปิดหู และถุงมือหนาที่มีคุณสมบัติกันน้ำ ทั้งหมดนี้เป็นเพราะต้องการลดแรงกระแทกเมื่อล้ม
สำหรับรองเท้าบูทหิมะ ให้เลือกรุ่นที่มีคุณสมบัติครบทั้ง "กันลื่น กันน้ำ และให้ความอบอุ่น" โดยเฉพาะรุ่นที่มีดอกยางลึกหรือมีปุ่มกันลื่น จะช่วยเพิ่มการยึดเกาะ และพื้นรองเท้านิ่มจะช่วยกันลื่นได้ดียิ่งขึ้น รองเท้าบูทคุณภาพดี ถือเป็นอุปกรณ์ที่ขาดไม่ได้เลย สำหรับการท่องเที่ยวฮอกไกโดช่วงฤดูหนาว
การเที่ยวฮอกไกโดหน้าหนาวจะสนุกและปลอดภัยที่สุด เมื่อเตรียมตัวให้พร้อมและปฏิบัติตามคำแนะนำด้านความปลอดภัย เพื่อให้คุณได้เก็บภาพความทรงจำสวยๆ กลับบ้านพร้อมรอยยิ้ม
☞ อ่านเพิ่มเติม
・อุณหภูมิติดลบทั่วญี่ปุ่น! คลื่นหนาวรุนแรงที่สุดในรอบ 10 ปี พร้อมเตือนพื้นที่เสี่ยงหิมะถล่ม
・รีวิวลานสกีซัปโปโร 2025: แนะนำที่เล่นสกีฮอกไกโด + ทริปโจซังเคย์ออนเซ็น
・วิธีเดินทางในซัปโปโร 2025 ฉบับสมบูรณ์: JR Pass, รถไฟใต้ดิน, รถราง [อัพเดตล่าสุด]
・ป่าต้นเบิร์ชข้าง "ต้นเซเว่นสตาร์" ที่บิเอะฮอกไกโดถูกตัดโค่น! วิวสุดคลาสสิกหายไป สาเหตุหลักเกี่ยวข้องกับนักท่องเที่ยว
・เมษานี้ ชินคันเซ็นฮอกไกโดขึ้นราคา 2025 - เปิดจอง JR Pass ราคาพิเศษสำหรับนักเรียนไทยในญี่ปุ่น
・วางแผนเที่ยวญี่ปุ่นด้วยตัวเอง 2025 - แนะนำวิธีจองตั๋ว ที่พัก เตรียมตัว [ฉบับสมบูรณ์]
แหล่งข้อมูล: กรมอุตุนิยมวิทยาญี่ปุ่น, สภาส่งเสริมการสกีฮอกไกโด, grape, NHK, เมืองโอชามัมเบะ