เหล้าบ๊วยญี่ปุ่น (อุเมะชุ) เป็นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่คนญี่ปุ่นชื่นชอบมาก มีทั้งอุเมะชุแท้ที่ทำจากธรรมชาติ อุเมะชุสังเคราะห์ที่เพิ่มรสชาติหลากหลาย และค็อกเทลที่ใช้อุเมะชุเป็นเบส มีให้เลือกหลายแบบหลายราคา คราวนี้ "JapaiJAPAN!" จะพาทุกคนมารู้จักกับอุเมะชุญี่ปุ่นและทำความเข้าใจประเภทของอุเมะชุ พร้อมทั้งมารู้จัก 5 แบรนด์อุเมะชุชั้นนำอย่าง CHOYA และ Hakutsuru และเรียนรู้วิธีสั่งอุเมะชุแบบคนญี่ปุ่นในร้านอิซากายะ คราวหน้าอยากดื่มเหล้าอุเมะชุก็จะรู้วิธีสั่งแล้ว!
**ดื่มไม่ขับ ขับไม่ดื่ม
อุเมะชุ - ตัวแทนเหล้าแห่งญี่ปุ่น
บ๊วยญี่ปุ่นเกรดพรีเมียมที่นิยมใช้ทำอุเมะชุ: คิชูอุเมะ และ นันโคอุเมะ ล้วนมาจากวากายาม่า!
พูดถึงบ๊วย คนญี่ปุ่นส่วนใหญ่จะนึกถึง "คิชูบัย" (บ๊วยคิชู) ทันที โดย "คิชู" เป็นชื่อเก่าของ "วากายามะ" บ๊วยวากายามะเริ่มปลูกตั้งแต่สมัยเอโดะ และในบรรดาบ๊วยหลากหลายสายพันธุ์ "นันโคบัย" ถือเป็นสายพันธุ์ที่มีชื่อเสียงที่สุด มีถิ่นกำเนิดที่ Minabe-cho, Hidaka-gun, Wakayama ซึ่งมีภูมิประเทศเป็นเนินเขาลาดเอียง มีแสงแดดส่องตลอดทั้งปี อากาศอบอุ่น เหมาะแก่การปลูกบ๊วยมาก บ๊วยจากวากายามะส่วนใหญ่จะนำไปทำบ๊วยดองและเหล้าบ๊วย โดยมีปริมาณการผลิตมากถึง 60% ของทั้งประเทศญี่ปุ่น
3 วิธีการผลิตเหล้า
ก่อนที่จะทำความรู้จักกับประเภทของเหล้าบ๊วย เรามาทำความเข้าใจวิธีการผลิตเหล้ากันก่อน โดยแบ่งได้เป็น 3 วิธีหลัก ๆ ดังนี้:
วิธีการกลั่น:
เป็นการนำของเหลวที่หมักแล้วมาต้มให้ร้อน โดยใช้หลักการที่ว่าแอลกอฮอล์และน้ำมีจุดเดือดต่างกัน เพื่อแยกสิ่งเจือปนและน้ำออก เหลือเพียงแอลกอฮอล์เข้มข้น เหล้าประเภทนี้จะมีดีกรีแอลกอฮอล์สูง เช่น โชชู วิสกี้ บรั่นดี วอดก้า ซึ่งรสชาติจะแตกต่างกันไปตามวัตถุดิบที่ใช้หมัก
วิธีการหมัก:
ใช้วัตถุดิบหลักอย่างผลไม้หรือธัญพืช เติมน้ำตาลหรือยีสต์แล้วหมัก หลังจากทิ้งไว้สักระยะ วัตถุดิบที่หมักแล้วจะสร้าง "แอลกอฮอล์" ซึ่งเป็นที่มาของรสชาติเหล้า เครื่องดื่มทั่วไปอย่างเบียร์ เหล้าข้าว สาเกญี่ปุ่น และไวน์แดง ล้วนเป็นเหล้าที่ผ่านการหมัก มีเอกลักษณ์คือแอลกอฮอล์ไม่สูงมาก โดยทั่วไปจะต่ำกว่า 15% และอุเมะชุแท้ก็เป็นเหล้าหมักประเภทหนึ่ง!
วิธีการผสม:
เป็นการนำเหล้าหมักหรือเหล้ากลั่นมาเป็นเบส แล้วเติมผลไม้ สมุนไพร เครื่องเทศ หรือส่วนผสมต่าง ๆ ทั้งจากธรรมชาติและสังเคราะห์ เพื่อให้ได้เหล้าที่มีรสชาติหลากหลาย โดยทั่วไปเหล้าเบสที่ใช้ในค็อกเทล และริคิวรุ (リキュール) ส่วนใหญ่ผลิตด้วยวิธีนี้ มีลักษณะเด่นคือหวานจัด สีสันสดใส มักต้องผสมหรือเจือจางก่อนดื่ม เหล้าบ๊วยสังเคราะห์บางชนิดก็ผลิตด้วยวิธีนี้เช่นกัน
2 ประเภทหลักของสาเกลูกพลัม (อุเมะชุ)
สาเกลูกพลัมแท้ (ฮงคาคุ อุเมะชุ)
การทำสาเกลูกพลัมไม่ได้ยากอะไร แค่มีวัตถุดิบพร้อมก็สามารถทำเองที่บ้านได้แล้ว เนื่องจากสาเกลูกพลัมที่วางขายในท้องตลาดมีหลากหลายประเภทมาก เพื่อให้ผู้บริโภคแยกแยะได้ง่ายขึ้นว่ากำลังซื้อสาเกลูกพลัมประเภทไหน "สมาคมผู้ผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์แบบตะวันตกแห่งญี่ปุ่น" จึงได้ประกาศ "มาตรฐานสาเกลูกพลัมแท้" เมื่อวันที่ 23 มกราคม 2015 โดยกำหนดว่าสาเกลูกพลัมที่ไม่ใช้สารเติมแต่งต่าง ๆ เช่น สี กลิ่น หรือสารให้รสเปรี้ยว และใช้เพียงลูกพลัม น้ำตาล และแอลกอฮอล์เป็นวัตถุดิบเท่านั้น จะเรียกว่า "สาเกลูกพลัมแท้"
โดยรวมแล้ว เราสามารถแบ่งประเภทของสาเกลูกพลัม (อุเมะชุ) ตามการใส่วัตถุเจือปนได้เป็น "ฮอนคาคุ อุเมะชุ" วิธีง่าย ๆ ในการแยกแยะก็คือดูที่ส่วนผสมบนฉลาก และดูว่ามีคำว่า "ฮอนคาคุ อุเมะชุ (本格梅酒)" บนบรรจุภัณฑ์หรือไม่
สาเกลูกพลัมสังเคราะห์
ถ้าไม่ได้เน้นผลิตระดับ "ฮอนคาคุ อุเมะชุ" สาเกลูกพลัมที่พบเห็นทั่วไปในท้องตลาดส่วนใหญ่จะผลิตด้วยวิธีผสม โดยมีวัตถุดิบหลักคือลูกพลัม น้ำตาล เหล้ากลั่นหรือเหล้าหมัก และมีการเติมสารปรุงแต่งเพื่อเพิ่มกลิ่นของลูกพลัมให้ชัดขึ้น ปรับสีให้เป็นสีแชมเปญหรือสีอำพันสวยงาม มีรสชาติเปรี้ยวอมหวาน นี่คือสาเกลูกพลัมสังเคราะห์ที่พบเห็นได้ทั่วไปในปัจจุบัน
เหล้าลูกพลัมสังเคราะห์⤳ค็อกเทล
เพื่อตอบสนองความต้องการของตลาด เหล้าลูกพลัมหลายยี่ห้อได้เพิ่มส่วนผสมต่าง ๆ เช่น โซะ ชาเขียว น้ำผึ้ง น้ำตาลทรายแดง เพื่อสร้างรสชาติที่แตกต่าง หรือผสมผลไม้อย่างส้มโอ ส้ม กลายเป็นเหล้าลูกพลัมรสผลไม้ บางยี่ห้อก็ผสมโซดาเป็นเหล้าลูกพลัมโซดา หรือทำเป็นเยลลี่เหล้าลูกพลัม นอกจากนี้ยังสามารถใช้เหล้าลูกพลัมเป็นเบสในการทำค็อกเทลได้หลากหลายแบบ!
5 แบรนด์สาเกลูกพลัมชั้นนำของญี่ปุ่น
【CHOYA】
CHOYA เป็นแบรนด์สาเกลูกพลัมที่มีชื่อเสียงที่สุด โดยใช้ลูกพลัม "คิชู-อุเมะ" ในการผลิต CHOYA ส่วนใหญ่เป็น "สาเกลูกพลัมแท้" โดยรุ่นคลาสสิกที่มีชื่อเสียงที่สุดคือขวดสีเขียวที่มีลูกพลัมแช่อยู่ด้านใน มีรสชาติเปรี้ยวหวานกำลังดี ดื่มง่าย ส่วน "สาเกลูกพลัมน้ำตาลทรายแดง" มีกลิ่นหอมของน้ำตาลทรายแดง สามารถดื่มกับน้ำแข็งหรือราดบนไอศกรีมวานิลลาก็อร่อย
【ฮะคุสึรุ อุเมะชุ เก็นชุ (Hakutsuru Umeshu Genshu)】
ฮะคุสึรุ อุเมะชุ เก็นชุ ใช้บ๊วยนันโคอุเมะจากคิชูที่เก็บด้วยมือ 100% หมักด้วยวิธีโบราณ ไม่เติมสารให้รสเปรี้ยวและสีสังเคราะห์ คงความเป็นธรรมชาติของสีและกลิ่นหอมของเหล้าบ๊วยดั้งเดิม มีแอลกอฮอล์ 19% ซึ่งสูงกว่าเหล้าบ๊วยทั่วไป เหมาะสำหรับผู้ที่ชื่นชอบเหล้าบ๊วยคุณภาพสูง ได้รับรางวัลเหรียญทองจาก MONDE SELECTION ติดต่อกัน 10 ปี ตั้งแต่ปี 2008-2017
เว็บไซต์ทางการของฮะคุสึรุ อุเมะชุ เก็นชุ
เหล้าบ๊วย Enma (เอ็นมะ)
เหล้าบ๊วย Enma เป็นแบรนด์เหล้าบ๊วยของ Oimatsu Shuzo โรงกลั่นที่มีประวัติยาวนานถึง 220 ปี ใช้เหล้าข้าวบาร์เลย์ Enma เป็นเหล้าพื้นฐาน หมักด้วยบ๊วย Oushuku-ume บ่มเป็นเวลา 2 ปี ให้รสชาติเข้มข้นลึกล้ำ
เหล้าบ๊วยทันทะคะทัง ชิโสะ
ทันทะคะทัง ชิโสะ เป็นแบรนด์เหล้าญี่ปุ่นที่มีชื่อเสียง ผลิตจากน้ำหิมะธรรมชาติจากฮอกไกโด และใบชิโสะ(ใบแมงลัก)พิเศษจากเมืองชิระคาวะ นำมาเป็นเหล้าพื้นฐานในการทำสาเกลูกพลัม กลิ่นหอมอ่อน ๆ ของชิโสะช่วยขับเน้นกลิ่นของลูกพลัมให้โดดเด่นขึ้น รสชาติหวานอมเปรี้ยว ไม่แสบร้อนเหมือนเหล้าทั่วไป มีสีแดงสวยเหมือนทับทิม เหมาะสำหรับซื้อเป็นของฝากหรือดื่มเอง
【สาเกลูกพลัม Manzairaku Kaga Umeshu】
"Manzairaku" เป็นแบรนด์สาเกที่มีชื่อเสียงจากภูเขา Hakusan ในจังหวัด Ishikawa เหล้าบ๊วย "Manzairaku Kaga Umeshu" ใช้ลูกพลัมพันธุ์ "Benibai" ซึ่งเป็นพันธุ์ชั้นดีที่หายากจากแถบ Hokuriku ทุกขั้นตอนการผลิตตั้งแต่การปลูกลูกพลัม การหมัก จนถึงการบรรจุขวด ทำในพื้นที่ Hokuriku ที่มีธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ เคยได้รับการจัดอันดับเป็นของฝากอันดับ 1 จากหนังสือพิมพ์ Nihon Keizai และยังถูกเลือกให้เป็นเครื่องดื่มในชั้นเฟิร์สคลาสของสายการบิน ANA เส้นทางระหว่างประเทศ นับเป็นเหล้าบ๊วยคุณภาพสูงจากแถบ Hokuriku
คนญี่ปุ่นดื่มสาเกลูกพลัม (อุเมะชุ) กันแบบนี้ ต้องสั่งยังไงในร้านอิซากายะ?
หลังจากสั่งเหล้าบ๊วยในร้านอิซากายะ พนักงานมักจะถามว่า "วาริคาตะ" (割り方) ซึ่งหมายถึงจะเติมอะไรลงไปในเหล้าบ๊วย ถ้าดื่มเก่งก็สามารถเลือกดื่มเปล่า ๆ หรือใส่น้ำแข็ง อยากดื่มแบบจาง ๆ ก็เติมน้ำเปล่า หรือถ้าอยากเพิ่มรสชาติแบบค็อกเทลก็เติมโซดาหรือชาอู่หลงได้ มาดูกันว่าต้องสั่งยังไง
ภาษาญี่ปุ่น | วิธีอ่าน | ความหมาย |
ร็อคคุวาริ | ro-kku-wa-ri | เหล้าใส่น้ำแข็ง |
โซดาวาริ | sō-da-wa-ri | เหล้าใส่โซดา |
มิซุวาริ | mi-zu-wa-ri | เหล้าใส่น้ำเปล่า |
โอะยุวาริ | o-yu-wa-ri | เหล้าผสมน้ำร้อน |
อูลงวาริ | ū-ron-wa-ri | เหล้าผสมชาอู่หลง |
ในเมนูของร้านอิซากายะบางร้าน จะมีเมนู "อุเมะชุซาวะ" (umeshu sawa) ซึ่งหลายคนมักสับสนกับ "อุเมะชุโซดาวาริ" อุเมะชุซาวะ คือการผสมระหว่างเหล้าโชชุ โซดา และเหล้าบ๊วย ส่วนอุเมะชุโซดาวาริ คือการผสมเหล้าบ๊วยกับโซดา ทั้งสองแบบมีสัดส่วนการผสมที่ต่างกัน และอุเมะชุซาวะจะมีเหล้าโชชุเพิ่มเข้ามา จึงเป็นค็อกเทลที่แตกต่างกันนะ
ดื่มไม่ขับ ปลอดภัยแน่นอน
เหล้าบ๊วย (สาเกลูกพลัม) มีกลิ่นหอมและรสชาติเป็นเอกลักษณ์ที่ใคร ๆ ก็ชื่นชอบ สามารถนำมาผสมให้มีรสชาติและดีกรีที่หลากหลาย ไม่ว่าจะดื่มเก่งหรือไม่ชอบรสชาติของแอลกอฮอล์ ก็สามารถหาเหล้าบ๊วยที่เหมาะกับตัวเองได้สักขวด